Yüksek ateşte tedavi nasıl olmalı?

Dr. Çiğdem Yavrucu / Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Anne babaları en çok endişelendiren durumlardan biri de yüksek ateştir. İşte bu konuda dikkat etmeniz gerekenler…

Bütün ateş durumlarını tedavi etmek veya vücut ısısını normale indirmek kesin bir kural değildir. Ancak ateşi düşürmek çocuğun rahat etmesini sağlar. Ateş çok yüksek olmadıkça (41 derecenin üzerinde) hastaya özel bir zarar vermez. Ateş, vücudun enfeksiyonlarla savaşma yöntemlerinden biridir. O nedenle ateşi düşürmek her hastaya özgü olmalıdır. Aynı zamanda ateş, hastalık süresince yüksek sınırlarda kalabilir. Vücut sıcaklığının 41 derece ve üzerinde olması ender rastlanan bir durumdur ve hiperpireksi (ateşin aşırı yükselmesi) olarak tanımlanır.

• Ateşin kaç gün sürmesi normaldir?

3 aydan büyük çocuklarda ateşin derecesi ve süresi yanında hastanın genel durumu göz önünde bulundurularak hareket etmek gerekir. Genel durumu iyi, beslenmesi bozulmamış, ateşi 38.5 derecenin altındaki çocuklar evde semptomatik ateş tedavisi ile 3 güne kadar izlenebilir. Ateşin süresi 3 günü geçiyorsa, belirgin bir sebep olmasa dahi mutlaka doktora başvurularak gerekli değerlendirilmenin yapılması gerekir.

• Yüksek ateşte yapılmaması gerekenler

Ateş yükselmesi, genellikle üşüme ve titremeye neden olur. Üşüyen ve titreyen ateşli çocuğun üzeri örtülmemelidir. Kalın kıyafetler giydirmemek ve vücudun hava almasını sağlamak önemlidir. Asla soğuk suyla banyo yaptırılmamalıdır. Sirkeli su veya alkol ile kompres uygulanmamalıdır. Sık aralıklarla ateş düşürücü ilaç kullanılmamalıdır. Aksi halde ateş daha da yükselir, ilaç ve alkol zehirlenmesi gibi sonuçlara yol açabilir.

• Yüksek ateşte doktora başvurulması gereken durumlar

* Ateş 40 derecenin üzerine çıkıyor ve 72 saatten daha uzun sürüyorsa,

* Ateşle birlikte sürekli ağlama, inleme ve huzursuzluk hali varsa,

* Sürekli uyuklama hali, bilinç bulanıklığı ve sayıklama varsa,

* Ateş düşmesine rağmen huzursuzluğu devam ediyorsa,

* Ateşle beraber cildinde mor döküntüler oluşuyorsa,

* Bıngıldağında atma ve kabarıklık durumu varsa,

* Ağız mukozasında kuruluk, gözyaşının olmaması, göz küresinde ve bıngıldakta çöküklük gibi sıvı kaybı bulguları varsa,

* Zor ve sık nefes alıyorsa, öksürük, hırıltı, göğüs ağrısı, kulak ağrısı, karın ağrısı, boğaz ağrısı, ense sertliği, devamlı kusma, sık ishal, idrar yaparken yanma, idrar renginde değişme gibi bulguların varlığı durumunda aşılanma öyküsü de dikkate alınarak mutlaka doktora başvurmak gerekir.

* Daha önce havale geçirmişse,

• Yüksek ateşi olan çocuklarda beslenme nasıl olmalı?

Terlemeyi ve solunum sayısını artırması sebebiyle ateş, sıvı kaybının artışına yol açar. Dolayısıyla çocuğa bol miktarda sıvı verilmelidir. Bu amaçla beslenmede özellikle su, taze meyve suyu, ayran, çorba ve sulu meyveler tercih edilmelidir. Anne sütü alan bebekler bol bol emzirilmelidir. Ateş, çocuğun metabolizmasını hızlandırdığı için kalori gereksinimini de arttırır. Bu nedenle ateşlenen çocuğun aç bırakılmaması ve beslenmesinin desteklenmesi gerekir. Halsizlik belirgin olduğu ve enerjiye de ihtiyacı olduğu için çocuğa özellikle çorba (sebzeyle, proteinle zenginleştirilmiş), yoğurt, muz, pilav veya patates verilmelidir. Ancak çocuk beslenme için kesinlikle aşırı zorlanmamalıdır. Yiyecekler onun damak zevkine hitap edecek şekilde hazırlanmalıdır.

Editörün notu: Uzmanımızın ateşle ilgili diğer yazılarını da mutlaka okuyun.